Doğu Akdeniz Üniversitesi (DAÜ) Fen ve Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Huriye İcil önderliğinde; 2011-2012 Akademik Yılı, Organik Araştırma grubuyla (Dr. Duygu Uzun, Dr. Süleyman Aşır, Dr. Jagadeesh Babu Bodapati, Dr. İlke Yücekan ve Dr. Hürmüs Refiker) geliştirilen “Kırmızı Floresans Tabela Projesi” İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) tarafından 2012 yılında düzenlenen 2. Uluslararası ARGE-PAZARI yarışmasında iki farklı ödül almıştı. Proje hem “Boyalar ve Yapıştırıcılar” kategorisinde birincilik ödülüne, hem de tüm kategoriler ve projeler arasında “Kategoriler Üstü Büyük Ödüle” layık görülmüştü. Projedeki kat edilen gelişmelerle Prof. Dr. Huriye İcil İKMİB tarafından bu yıl 10.’su gerçekleştirilen “AR-GE Proje Pazarı” yarışmasında Başarı Hikâyesi ödülüne layık görüldü.
Projeye Bursa’dan Talip
Başarıya ilişkin açıklamalarda bulunan DAÜ Fen ve Edebiyat Fakültesi, Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Huriye İcil, 2012 yılında düzenlenen uluslararası yarışmada elde ettikleri sonuç ile projenin ticarileşmesinin önünün açıldığını ifade ederek, “96 üniversitenin katılımıyla 5 farklı kategoride gerçekleştirilen yarışmada en büyük ödüle layık görülmemizin ardından çalışmalarımıza devam ettik. 2014 yılında Bursa-Mudanya’dan Prysmian Grup benimle temasa geçerek fabrikalarına davet ettiler. Orada, müdürler seviyesinde yapılan görüşmeler sonucunda bu projenin kendileri için uygun olduğuna karar vererek çalışmalara başladık. Bu çerçevede malzemenin ticarileşmesi ve DAÜ TEKNOPARK’ta şirket kurulma çalışmaları devam etmektedir” diye konuştu.
“Çok Güçlü Bir Boya Ürettik”
Ödüllü ürüne ilişkin bilgiler veren Prof. Dr. İcil, “Ürünümüz katı halde floresan olan boyalarla ilgilidir. Bilindiği gibi floresan boyalar karanlıkta ışıldamazlar. Floresan boyalar morötesi siyah ışığı absorbe edip, daha uzun dalga boyunda yansıtarak ışıldarlar ve böylelikle boya bir lamba haline dönüşür. Tabii ki, absorbe etmiş olduğu ışının ne kadar çoğunu yansıtabiliyorsa ışıldaması o kadar güçlü olur. Günümüzde, katı halden ışıldayan floresan boyaların sayısının çok az olması nedeniyle fiyatları çok yüksektir. Bizim ürettiğimiz boya, katı halden çok güçlü ışıldayan bir boyadır. Gerek solüsyonda ve gerekse katı halde absorbe ettiği ışığın tümünü daha uzun dalga boyunda yansıtıp ışıldamaktadır. Tabii ki, uygulamalar için bu kadarı da yeterli değildir. Malzemenin termal ve fotokimyasal dayanıklılığının yüksek olması, sıcaklıkla veya ışıkla bozulmaması, çözünürlüğünün çok iyi olması ve dış mekân uygulamaları için de suda çözünmemesi gerekmektedir, aksi halde yağmur onu alır götürür ve uygulayamazsınız. Tüm bu özelliklerin sentezlenen bir materyalde toplanabilmesi çok zor bir durumdur. Katı halden ışıldayan floresan boyamız 400 derece ısıya kadar dayanıklı, ışıkla bozulmuyor, süper çözünürlüğe sahip ve suda da çözülmemektedir.
“DAÜ Adına Çok Mutlu ve Gururluyuz”
Bu tür boyalara siyah ışık boyaları denildiğini ifade eden Prof. Dr. İcil, “Siyah ışık boyaları genellikle sahtekârlık denetlemelerinde kullanılmaktadırlar. Günümüzde, bankalarda parayı kontrol ettikleri küçük cihazlarda morötesi siyah ışık vardır. Cihazda gözlenen ise ışıldayan boyadır. Böylelikle paranın sahte olmadığı kanıtlanır. Aynı zamanda müzelerde, antikalarda, teknolojik motorlar üzerinde çok ince deliklerin saptanmasında ve askeri alanda önemli uygulamaları vardır. Organik ışık saçan diyotların (OLED) oluşturulmasında da bu boyalar kullanılmaktadır. Biz bu projemizle, İKMİB’den iki farklı ödül aldık. Çalışmalarımıza devam ettik. Prototip ürettik. Prototipimizin bir tanesi 2012’den beri DAÜ’de laboratuvarımızın girişinde tabela olarak yer alarak ışıldamaktadır. 10. AR-GE Pazarı etkinliğine başarı hikâyemizle katıldık ve yine ödül aldık. Üçüncü ödülümüzü bize ulaştırdılar. DAÜ adına çok mutlu ve gururluyuz” diye konuştu.
